W kończącym się sezonie cyklonowym Cheneso był pierwszym cyklonem, który uderzył w Madagaskar i zarazem miał bezpośredni wpływ na życie mieszkańców części Czerwonej Wyspy. Wciąż pamiętamy koszmarny sezon cyklonowy 2021/2022, a teraz znów uderzył w nas szaleńczy żywioł.

Oczekuje się, że sezon będzie podzielony na dwa etapy: pierwsza część sezonu (od listopada do stycznia), podczas której aktywność cykloniczna będzie głównie utrzymywała się z dala od terenów zamieszkałych, po czym rozwinie się w drugiej fazie (od stycznia do kwietnia) dotknie terenów zamieszkałych.

W drugiej połowie sezonu Madagaskar (zarówno wschodnie,  jak  i  zachodnie  wybrzeże)  oraz  Mozambik  mogą  doświadczyć  większego ryzyka zderzenia niż zwykle. Istnieje jednak nadzieja, że spodziewana ogólna zmniejszona aktywność cykloniczna może ograniczyć powtarzalność oddziaływań.

Cheneso uderzył w Madagaskar

19 stycznia 2023 roku o godzinie 9:52 silny cyklon tropikalny Cheneso uderzył bezpośrednio w północno-wschodnie wybrzeże Madagaskaru. Centrum cyklonu wylądowało w pobliżu Sambavy. Cyklon następnie nasilił się i zaatakował głąb lądu, powodował obfite opady deszczu na dużej, północnej części wyspy. Zauważalny był ulewny deszcz i silny wiatr. Według relacji, które można było znaleźć na Facebooku w Sainte Marie i Maroantsetrze mocno padał deszcz. W okolicach Antalahy porywy huraganu stawały się coraz silniejsze.

Cyklon zasiał śmierć na Madagaskarze, liczba ofiar rosła z dnia na dzień. Według jednego z raportów zmarły 24 osoby. Zaginionych było 21 osób. Ponad 70 tys. osób zostało poszkodowanych, a ponad 35 tys. osób zostało zmuszonych do przesiedlenia się. W sumie Cheneso dotknęło 17 regionów wyspy (łącznie Madagaskar to 22 regiony). W związku z tym prawie całe terytorium Madagaskaru zostało w różnym stopniu dotknięte tym zjawiskiem.

Około 60 szkół zostało całkowicie zniszczonych, 40 znalazło się pod wodą. Z powodu nieustannych opadów deszczu, aby zapewnić bezpieczeństwo uczniom, w kilku miejscowościach lekcje zostały zawieszone.

Ponad 1400 hektarów pól ryżowych zostało zalanych w regionach Analamanga, Analanjirofo, Boeny i Sofia. Ponad 500 domów mieszkalnych jest całkowicie zniszczonych.

Sieć drogowa jest mocno uszkodzona, sporo dróg zostało odciętych od świata, uszkodzone zostały mosty. Na drodze RN4, łączącej Antanarywę z Mahajangą, jednej z głównych dróg w kraju, zmyte zostały całe porcje asfaltu. Droga RN6 między Port Bergé i Antsohihy została przecięta po zawaleniu się mostu.

Pomimo stosunkowo niewielkiej intensywności, Cheneso miał katastrofalny wpływ na sporą część wyspy. Tłumaczy się to z jednej strony trasą cyklonu, która spowodowała, że ​​powoli przecinał on Madagaskar z północnego wschodu na zachód. Z drugiej strony Cheneso był blisko wyspy przez dobrych kilka dni. Wchodząc na ląd w czwartek 19 stycznia, a następnie opuszczając kraj na Kanał Mozambicki od soboty 21 stycznia, Cheneso odzyskiwał siły.

Cyklonowa noc

Oko cyklonu Freddy (drugi cyklon) dotarło na ląd w pobliżu północnej części miasta Mananjary. Według zeznań, nawet jeśli uderzenie było gwałtowne, Freddy był mniej zjadliwy niż cyklon Batsirai z zeszłego roku. Można to wytłumaczyć faktem, że cyklon stracił intensywność przed wejściem na ląd. Z drugiej strony duża prędkość przemieszczania się cyklonu i skoncentrowany rozmiar sprawiły, że czas trwania szczytowego rozpadu był krótki, co zmniejszyło jego niszczycielski potencjał.

Warto wspomnieć, że ludność, przetestowana już rok temu przez Batsirai, wyciągnęła wnioski. Środki ostrożności zostały podjęte przed nadejściem cyklonu. Tym samym prewencyjnie ewakuowano ludzi mieszkających nad morzem w bezpieczne miejsca. Ludzie kładli też worki z piaskiem na dachach domów.

Szybka wizyta Freddy’ego na Czerwonej Wyspie nie obyła się bez konsekwencji. Najnowszy raport BNGRC mówi o 7 ofiarach śmiertelnych i o ponad 78 tys. poszkodowanych.

Niszczycielski cyklon dotknął ponad 20 tys. gospodarstw domowych. W sumie cyklon Freddy dotknął 7 regionów, a ponad 22 tys. osób zostało przesiedlonych. Ponadto BNGRC podaje, że ponad 3000 domów zostało zalanych, ponad 9000 zostało uszkodzonych. Ponad 1200 domów uległo całkowitemu zniszczeniu. 

O. Henryk Marciniak OMI
Superior OMIFILM - Fianarantsoa